70% kamienic w Polsce wymaga rewitalizacji, która może trwać latami ze względu na trudności techniczne i konieczność konsultacji z konserwatorami zabytków. Pomimo tego, rynek ten dynamicznie się rozwija, gdyż kamienice kuszą klimatem, wartością historyczną, szczególnie w centralnych lokalizacjach.
Jak pokazują dane, rynek kamienic w Polsce jest absolutną niszą. Otóż aż 70% istniejących kamienic wymaga rewitalizacji, a zaledwie 3,5% mieszkań wystawianych na sprzedaż na rynku wtórnym to lokale w kamienicach. Raport opublikowany przez Inside Park, obejmujący dane z lat 2020-22, stworzony na podstawie danych dotyczących m.in. sprzedaży mieszkań w kamienicach oraz planów rewitalizacji w siedmiu największych miastach, pokazuje, że choć wciąż jest to niszowy, trudny biznes, to zarazem niezwykle interesujący dla inwestorów, którzy zauważają potencjał wzrostu cen wartości tego typu nieruchomości. Inwestorzy zaczynają poszukiwać unikatowych nieruchomości, usytuowanych w centralnych i strategicznych lokalizacjach.
Nie jest to rynek łatwy głównie ze względu na trudność i złożoność procesu rewitalizacji, a także nieraz brak elastyczności i chęci kompromisu ze strony konserwatorów zabytków i urzędników. Jak podkreślają specjaliści, uzgodnienia takie to proces, który może trwać rok, czy dwa lata, ale bywa, że i pięć lub dziesięć.
Z badań przeprowadzonych na potrzeby raportu „Rynek kamienic w Polsce”, widać, że w 2020 r. w tym segmencie zarejestrowano 4181 transakcji. Rok później ich liczba wzrosła o niemal 25%, do 5215 transakcji. Choć w 2022 r. odnotowano wyraźny spadek zainteresowania, co specjaliści tłumaczą pokłosiem pandemii, to jednak kamienice nie tracą na wartości, gdyż ich średnie ceny sukcesywnie rosną.
Otóż w 2020 r. średnia cena za mkw. wynosiła nieco ponad 8 tys. zł. W 2022 r. było to już 9,95 tys. zł. Natomiast średnia cena całego lokalu z kamienicy wzrosła z ok. 448 tys. zł w 2020 r. do prawie 540 tys. zł zaledwie 2 lata później.
Autorzy raportu podkreślają jednak, że ceny są mocno uzależnione od lokalizacji i standardów mieszkania i całego budynku. Dlatego też różnice na tym rynku mogą sięgać nawet kilkudziesięciu tys. zł za 1 mkw. Dla przykładu, w stolicy w 2022 r. średnia cena za mkw. mieszkania w kamienicy wahała się od 2,6 do nawet 55,8 tys. zł, co było ceną najwyższą w okresie przeanalizowanym w raporcie. Co ciekawe, miastem, w którym w latach 2020-22 sprzedano najwięcej mieszkań w kamienicach, był Wrocław, gdzie zanotowano 3051 transakcji. W Warszawie sprzedano w tym czasie o 367 lokali mniej.
Spółka Inside Park uruchomiła projekt „100 Kamienic”, inicjatywę o charakterze franczyzowym i mentoringowym, skierowaną do właścicieli kamienic oraz pośredników nieruchomości, którzy chcą się zaangażować w proces ich odnowy. Chodzi o współpracę z lokalnymi partnerami, pozwalającą na efektywne identyfikowanie i realizowanie inwestycji w różnych regionach kraju. Jak podkreślają twórcy projektu, rewitalizacja kamienic może być nie tylko opłacalnym biznesem, ale też sposobem na zachowanie dziedzictwa kulturowego i poprawę jakości życia mieszkańców. Kluczem jest posiadanie odpowiednich zasobów i know-how, dlatego też rola profesjonalnych deweloperów jest tutaj kluczowa.